چای سبز: راهنمای جامع فواید، طرز تهیه و نکات مهم

یک لیوان چای سبز

چای سبز یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در جهان است که به خاطر فواید بی‌شمارش برای سلامتی شناخته شده است. به دلیل تبلیغات بی‌شمار تجاری حتما تاثیرات آن بر لاغری را شنیده‌اید. اما بعد از خواندن این مطلب به خوبی متوجه خواص بی‌نظیر این نوشیدنی خواهید شد. این نوشیدنی کمی تلخ و گس تر از هم‌خانواده سیاه خودش هست. این مقاله به بررسی فواید چای سبز، تاریخچه آن، انواع مختلف، و نکات مهم در مورد مصرف آن می‌پردازد.

فهرست مطالب

فواید چای سبز برای سلامتی: از کاهش وزن تا ارتقا عملکرد ذهن

خواص آنتی اکسیدانی چای سبز

خواص چای سبز که حاوی ترکیبات مفیدی هست بسیار هست که می‌تواند به بهبود سلامتی کمک کند. از جمله این فواید می‌توان به کاهش وزن، بهبود عملکرد مغز، و تقویت سیستم ایمنی اشاره کرد.

چگونه با چای سبز و زنجبیل لاغر شویم؟

نحوه درست کردن و مصرف Green tea

ترکیب چای سبز و زنجبیل می‌تواند به افزایش متابولیسم و کاهش وزن کمک کند. برای تهیه این چای ترکیبی می‌توانید هم از زنجبیل تر و هم از زنجبیل خشک شده استفاده کنید و برای یک لیوان بسته به سلیقه تا یک قاشق چای خوری زنجبیل هم استفاده کنید. دقت کنید که زمان دم کشیدن این دمنوش حداکثر 5 دقیقه باشد و نیازی به گذاشتن روی سماور و … ندارد.

مصرف چای سبز و کاهش وزن: آیا به کاهش وزن کمک می‌کند؟

Green tea & weight loss

چای سبز می‌تواند به کاهش وزن کمک کند زیرا کافئین و آنتی‌اکسیدان‌هایی (کاتچین ها) دارد که متابولیسم را افزایش می‌دهند و چربی سوزی را تسریع می‌کنند. معمولا صبح ها یا قبل از رفتن برای ورزش می‌توانید از این دمنوش استفاده کنید.

تحقیقات علمی و  تاثیر بر پیشگیری از سرطان

تحقیقات نشان می‌دهد که چای سبز می‌تواند به پیشگیری از برخی انواع سرطان‌ها کمک کند. پلی‌فنول‌های موجود در آن مانند آنتی‌اکسیدان عمل کرده و از سلول‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کنند.
یک پژوهش علمی که در سال 2024 میلادی انجام شد نشان داد مصرف این دمنوش به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان کبد را کاهش داد و شاخص توده بدن در مقایسه با عدم مصرف این دمنوش کمتر هست. همچنین مصرف این نوشیدنی اثر قابل توجهی بر روی کاهش آنزیم های کبدی داشت. بعلاوه مصرف این چای اثر کاهشی قابل توجهی بر لیپوپروتئین‌ها از جمله تری گلیسیرید و کلسترول دارد.

تاثیرات بر روی پوست

تاثیر دمنوش چای سبز بر پوست

مصرف چای سبز می‌تواند به بهبود سلامت پوست کمک کند. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این چای می‌توانند از پیری زودرس پوست جلوگیری کنند و به درمان آکنه کمک کنند.

چای سبز و سلامت دهان و دندان

چای سبز می‌تواند به بهبود سلامت دهان و دندان کمک کند. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن می‌توانند از رشد باکتری‌های مضر جلوگیری کند و به کاهش بوی بد دهان کمک کند.

تقویت سیستم ایمنی بدن با مصرف چای از نوع سبز

تاثیر Green tea بر سیستم ایمنی بدن

چای سبز می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. ترکیبات فعال آن می‌توانند به مبارزه با عفونت‌ها و بیماری‌ها کمک کند.

ضد اشتها

مصرف این دمنوش می‌تواند به کاهش اشتها کمک کند و به کنترل وزن کمک کند زیرا حاوی دو ترکیب هست: کافئین و کاتچین. کافئین محرکی هست که چربی سوزی را افزایش می‌دهد و اشتها را سرکوب می‎کند، در حالی که کاتچین‌های چای به ویژه اپی گالوکاتچین گالات (EGCG) می‌تواند متابولیسم را افزایش داده و چربی را کاهش دهد.

چگونه خواص چای سبز می‌تواند به کاهش استرس کمک کند؟

چای سبز حاوی ال‌تیانین L-theanine است که به احتمال زیاد به کاهش استرس و افزایش آرامش کمک کند. این ترکیب به بهبود کیفیت خواب نیز کمک می‌کند.  همچنین در برخی پژوهش‌ها اثرات مواد موجود در  این دمنوش روی کاهش پیری سلول‌های مغزی مورد بررسی و تاکید قرار گرفته است.

آیا مصرف این دمنوش می‌تواند به بهبود خواب کمک کند؟

بله. این دمنوش می‌تواند به بهبود کیفیت خواب شما کمک کند، به ویژه اگر در مقادیر مناسب مصرف کنید. در صورت مصرف بیش از حد به دلیل افزایش جذب کافئین ممکنست بالعکس عمل کند.

چای سبز برای کبد چرب

دمنوش چای سبز به بهبود عملکرد کبد و کاهش چربی کبد کمک می‌کند. این اکسیر با کاهش مقاومت به انسولین کبدی که یک مکانیسم کلیدی در پاتوژن هست، کبد چرب ساده (استئاتوز کبدی) را کاهش می‌دهد.

چای سبز برای مو

مصرف جوشانده این گیاه به تقویت موها و جلوگیری از ریزش آنها کمک می‌کند. در بسیاری از لوازم آرایشی و بهداشتی از عصاره این چای استفاده می‌شود.

از جمله فوایدش برای مو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • افزایش رشد مو
  • کاهش موخوره
  • کاهش چربی پوست
  • افزایش درخشندگی مو
  • آبرسانی و نرم کننده مو
  • کاهش ریزش مو
  • ضد شوره

نحوه درست کردن جوشانده برای مو

نحوه استفاده چای سبز برای مو  به این صورت هست که بعد از دم کردن چای به مدت 5 دقیقه دم کنید و پس از خنک شدن آن را روی موهای تمیز خود بریزید و به آرامی ماساژ دهید. اجازه دهید محلول 30 الی 40 دقیقه روی سرتان بماند سپس آن را بشویید.

مصرف این دمنوش در موارد خاص

در شیردهی

مصرف چای سبز در دوران شیردهی باید با احتیاط انجام شود و بهترست با پزشک مشورت شود.

در پریودی

این گرمنوش توانایی کاهش دردهای قاعدگی و  بهبود حالت روحی شما دارد. در یک پژوهش مشخص شد که دسته زنانی که از این نوع چای استفاده می‌کردند نسبت به دسته ای که از آن استفاده نمی‌کردند درد قاعدگی کمتری را تجربه کردند.

فواید برای سنگ کلیه

مصرف چای سبز در مقادیر مناسب، به پیشگیری از سنگ کلیه کمک می‌کند. این نوشیدنی حاوی کاتچین اپی گالوکاتچین-3-گالات (EGCG) است که ممکنست برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی مفید باشد. چندین مطالعه نشان داده‌اند که به احتمال بسیار بالا روی بیماری مزمن کلیوی موثر باشد.

سلامت قلب و عروق

نقش چای سبز در سلامت قلب و عروق

تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف منظم چای سبز به کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک کند و سلامت قلب را بهبود بخشد. آنتی اکسیدان‌های موجود در این چای به کاهش سطح کلسترول LDL، بهبود جریان خون و کاهش خطر بیماری قلبی و سکته کمک می‌کند.

ترکیبات چای سبز و جدول ارزش غذایی آن

این گیاه حاوی کافئین، آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی‌فنول‌هاست که هر کدام به نوبه خود فواید خاصی برای سلامتی دارند. آنتی‌اکسیدان باعث کاهش آسیب‌های رادیکال‌های آزاد و کاهش خظرات بیماری‌های مزمن کمک می‌کند.

جدول ارزش غذایی چای سبز

جدول ارزش غذایی چای سبز
(به ازای هر 100 گرم)
انرژی1 کالری
چربی0
کلسترول0
سدیم0
پتاسیم18 میلی گرم
کربوهیدرات0.2 گرم
فیبر0
قند0
پروتئین0.1 گرم
کافئین11 میلی گرم
منیزیوم0
انواع ویتامین0

تفاوت چای سبز و چای سیاه

در مطالب آموزشی میچای به نحوه درست شدن چای سیاه اشاره کرده‌ایم. به طور خلاصه اگر بعد از چیدن برگ چای آن را مالش داده تا عصاره آن در بیاید مرحله مشترک بین چای سبز و سیاه انجام شده است. تفاوت اصلی اینجاست که به چای سیاه فرصت لازم برای تخمیر یا سیاه شدن داده می‌شود ولی چای سبز فورا وارد مراحل خشک کردن می‌شود و برگ اکسید نمی‌شود. دقیقا مانند سیبی که بعد از مدتی رنگ عوض می‌کند و به رنگ قهوه‌ای در می‌آید.

تیافلاوین ها گروهی از پلی فنول ها هستند که منحصر به چای سیاه هستند. آنها در طول فرآیند اکسید شدن برگ‌های چای تشکیل می‌شوند و 3-6٪ از تمام پلی فنول‌های موجود در چای سیاه را تشکیل میدهند.

به نظر می‌رسد تیافلاوین فواید بسیاری برای سلامتی دارد: این پلی فنول ها می‌توانند از سلول‌های چربی و قلب و عروق خونی شما در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد محافظت کند.

یک مطالعه حیوانی نشان داد که تافلاوین ها می‌توانند خطر تشکیل پلاک در رگ‌های خونی را با کاهش التهاب و افزایش دسترسی به اکسید نیتریک، که به گشاد شدن رگ‌های خونی شما کمک می‌کند، کاهش دهند . علاوه بر این، تافلاوین ها به طور قابل توجهی سطح کلسترول و قند خون را کاهش می‌دهند. حتی ممکنست باعث تجزیه چربی شوند و کمکی بالقوه برای مدیریت چاقی هستند.

در واقع، تافلاوین‌های موجود در چای سیاه ممکنست همان ظرفیت آنتی اکسیدانی پلی فنول‌های چای سبز را داشته باشند.

خواص دمنوش سبز برای مردان

این دمنوش به بهبود سلامت مردان و افزایش انرژی منجر می‌شود. رشد سلول‌های سرطانی پروستات توسط DNA آسیب دیده در دستگاه تناسلی مردان تقویت می‌گردد. اثر طبیعی ترمیم DNA چای سبز مدت‌هاست که به طور گسترده ای شناخته شده است.

تاریخچه: از چین باستان تا جهان مدرن

انواع و ویژگی های چای سبز

چای سبز از چین باستان نشأت گرفت و به تدریج به سایر نقاط جهان گسترش یافت. این نوشیدنی در فرهنگ‌های مختلف یک داروی طبیعی و منبع آرامش شناخته می‌شود و حتی جنبه معنوی و عرفانی برای آن در منابع مختلف ذکر کرده‌اند.

فرهنگ‌ها و کشورهای مختلف: از ژاپن تا چین

چای سبز در فرهنگ‌های مختلف نماد مهمی است. در ژاپن، مراسم چای، جلوه هنر و جزء رسوم فرهنگی ژاپن است.

انواع چای سبز ایرانی و خارجی

چای سبز انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی‌ها و طعم‌های خاص خود را دارند. سنچا، ماچا، و ژه‌نگ از جمله معروف‌ترین انواع چای سبز هستند.

انواع مختلف چای سبز ایرانی و نحوه انتخاب بهترین نوع آن

انتخاب بهترین نوع چای بستگی به سلیقه و نیازهای فردی دارد. سنچا، ماچا و ژه‌نگ از جمله نام‌های متداول در خارج از ایرانست. اما در ایران معمولا اسامی زیر برای تفکیک انواع چای سبز به کار می‌رود:

  • بهاره یا پاییزه: بهترین فصل برداشت چای سبز یا سیاه بهار هست.
  • چای قلم: برگ‌های ضخیم تر و درشت تر گیاه برای تولید چای استفاده می‌شود.
  • چای سرگل: سرگل از برگ‌های جوان تر گیاه که دارای عطر و کافئین بیشتری هست تولید می‌شود.
  • چای ممتاز: مخلوطی از همه برگ‌های چای با کیفیتی قابل قبول.
  • شکسته: معمولا برگ‌های ضخیم در فرآیند تولید خرد می‌شود و پس الک و جداسازی با قیمت پایین‌تری به فروش می‌رسد.
    من در می چای سعی کرده‌ام بهترین چای سبز ایرانی که امکان تهیه آن وجود داشته باشد برای شما انتخاب کنم و معمولا از انواع سرگل یا ممتاز اعلا در فروشگاه چای می‌چای موجود است. برای خرید چای سبز می‌توانید از اینجا محصول می‌چای را ببینید.

این دمنوش چه طبعی دارد؟

چای سبز دارای طبع گرم و خشک و بهبود متابولیسم در اثر مصرفش قطعی است.

بهترین زمان مصرف چای سبز برای ورزشکاران

مصرف این گرمنوش قبل از ورزش می‌تواند به افزایش انرژی و استقامت کمک کند. همچنین، این نوشیدنی ریکاوری پس از تمرین رابهبود می‌دهد.

عوارض جانبی و راه‌های جلوگیری از آنها

اگرچه چای سبز فواید زیادی دارد، اما مصرف بیش از حد آن شاید عوارض جانبی مانند اضطراب و مشکلات خواب ایجاد کند. توصیه می‌گردد در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید.

افزایش تپش قلب

مصرف بیش از حد چای سبز احتمال دارد باعث تپش قلب گردد، بنابراین باید در مصرف آن احتیاط کرد.

سایر عوارض مصرف بیش از حد(در برخی منابع بیش از 5 فنجان در یک روز):

  • سوزش معده
  • فشار به کبد و کلیه
  • اسهال
  • ایجاد بیخوابی

چای سبز برای چه کسانی مضر است؟

افرادی که به کافئین حساس هستند یا مشکلات خاصی دارند، باید در مصرف چای احتیاط نمایند.

چای سبز به انگلیسی

چای سبز به انگلیسی “Green Tea” نامیده می‌شود و در بسیاری از کشورها یک نوشیدنی سالم محسوب می‌شود.

ماسک چای سبز

ماسک‌ چای سبز می‌توانند به بهبود سلامت پوست کمک کند و از پیری زودرس جلوگیری کند. در پژوهشی که در سال 2010 انجام شد مشخص شد مواد موجود در این نوشیدنی در ترمیم دی ان ای‌‌های آسیب دیده از اشعه فرابنفش موثرست. می‌توانید بعد از استفاده از این نوشیدنی برگ‌های استفاده شده را به صورت اسکراب یا ماسک بر روی پوست استفاده کنید.

چای سبز روزی چند بار بخوریم؟

بهترست این نوشیدنی و هر دمنوش گیاهی دیگر را در حد اعتدال مصرف کنید، معمولاً ۲ تا ۳ فنجان در روز مناسب هست.

چای سبز شمال

چای سبز شمال ایران به خاطر طعم و عطر خاصش شناخته شده و طرفداران زیادی دارد.

اسکرول به بالا